Koncesja – podstawowe ograniczenie wolności gospodarczej

Koncesja jest jednym z rodzajów ograniczenia wolności gospodarczej w Polsce i jak się wydaje – jednocześnie najczęściej spotykanym w obrocie. Rodzi przy tym najwięcej wątpliwości, a wszystko przez uznaniowy charakter przyznania koncesji.

Koncesje przyznaje się w sferach działalności, które zastrzeżone są dla państwa bądź podmiotów od państwa zależnych. Dotyczy to przypadków, kiedy dana działalność może wywierać istotny wpływ na bezpieczeństwo tegoż państwa, jego obywateli czy po prostu ważny interes publiczny.

Najbardziej obrazowe przykłady dziedzin ograniczanych przez koncesje to produkcja i obrót materiałami wybuchowymi oraz bronią, ochrona osób i mienia, a także prowadzenie kasyn gry.

Koncesję wydaje decyzją administracyjną o charakterze uznaniowym minister właściwy dla danego rodzaju działalności gospodarczej na wniosek przedsiębiorcy. Przyznania koncesji dokonuje się na okres od 5 do 50 lat.

Co ciekawe, przyznanie koncesji może poprzedzić tzw. promesa, czyli swoisty rodzaj przyrzeczenia, obowiązującego minimum sześć miesięcy. Przez promesę właściwy organ zobowiązuje się, że jeśli dany przedsiębiorca spełni warunki przyznania mu koncesji, to niezależnie od uznaniowości, koncesja ta zostanie mu przyznana.

Z drugiej strony zdarzają się sytuacje mniej korzystne dla przedsiębiorców – szczególnie, gdy koncesji do przyznania jest niewiele, a podmiotów spełniających warunki co najmniej kilka. Wówczas organizowany jest przetarg – wygrywa go ten przedsiębiorca, który zaoferuje najkorzystniejsze rozwiązanie finansowe. Dawniej rozstrzygnięcie miało miejsce w formule rozprawy administracyjnej, co bez wątpienia było słuszne.

Samo cofnięcie bądź ograniczenie koncesji, tak samo jak jej przyznanie, musi mieć podstawę ustawową. Przepisy wprost wymieniają chociażby rażące naruszenie warunków prowadzenia danego rodzaju działalności gospodarczej. Bez choćby takiego określenia przesłanki, koncesji cofnąć czy ograniczyć nie można.

Źródło informacji: Informacja autorska