Wynagrodzenie z tytułu umowy cywilnoprawnej a egzekucja komornicza

W tym artykule zajmiemy się bardzo istotnym, a przy tym ciekawym zagadnieniem. Mowa o egzekucji komorniczej z wynagrodzenia z umowy cywilnoprawnej, takiej jak umowa zlecenie czy umowa o dzieło. Co do zasady wynagrodzenia takie nie podlegają ochronie przed potrąceniem, jednak praktycznie uzależnia się to od tego, czy są one stałym i głównym źródłem dochodu zleceniobiorcy.

Jeśli mowa o wynagrodzeniu z tytułu umowy cy wilnoprawnej, które jest stałym i głównym źródłem dochodu, które ma zapewnić utrzymanie (za takie umowy uznaje się te zawarte na dłuższy czas, gdzie wynagrodzenie ma charakter powtarzalny), to zastosowanie znajduje art. 833 § 1 w związku z § 2 Kodeksu postępowania cywilnego:
„§ 1. Wynagrodzenie ze stosunku pracy podlega egzekucji w zakresie określonym w przepisach Kodeksu pracy. § 2. Przepis §1 stosuje się odpowiednio do uposażeń posłów i senatorów, należności członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i ich domowników z tytułu pracy w spółdzielni, wynagrodzeń członków spółdzielni pracy oraz wszystkich świadczeń powtarzających się, których celem jest zapewnienie utrzymania.”.

Wówczas można starać się, by komornik skorzystał z art. 837§ 3 Kodeksu pracy. Prowadzi to do wniosku, iż wszelkie należności, które zleceniobiorca otrzymuje regularnie, objęte są ochroną przed potrąceniem:
„§3. Potrącenia mogą być dokonywane w następujących granicach: w razie egzekucji świadczeń alimentacyjnych – do wysokości trzech piątych wynagrodzenia, w razie egzekucji innych należności lub potrącania zaliczek pieniężnych – do wysokości połowy wynagrodzenia.”.

Przykłady:

Pracodawca, który na podstawie umowy zlecenie zatrudniał zleceniobiorcę za wynagrodzeniem w kwocie 2 000 złotych brutto, otrzymał od komornika zawiadomienie o zajęciu wynagrodzenia zleceniobiorcy. Sama umowa zlecenie została zawarta na dłuższy czas i była jedynym źródłem dochodu zleceniobiorcy.
W takiej sytuacji pracodawca winien jest przelać na konto komornika wynagrodzenie – po dokonaniu odliczenia składek na ubezpieczenie społeczne, a także zaliczki na podatek dochodowy. Nie zostanie tu uwzględniona kwota wolna od potrąceń w myśl przepisów Kodeksu pracy, ponieważ odnosi się ona wyłącznie do umowy o pracę. Potrącenie może być jedynie dokonane w granicach określonych przez wcześniej przywoływany art. 87 Kodeksu pracy.
Pracodawca na podstawie umowy o pracę zatrudniał pracownika za wynagrodzeniem w kwocie 2 500 złotych brutto, a ponadto na podstawie umowy zlecenie za wynagrodzeniem w kwocie 500 złotych brutto.
Występuje tu więc równolegle w jednej firmie umowa o pracę oraz umowa zlecenie. Pracodawca otrzymał od komornika zawiadomienie o zajęciu wynagrodzenia. W jego treści komornik nie wskazał jednak, iż należy stosować potrącenia wynikające z regulacji Kodeksu pracy. Co za tym idzie – wynagrodzenie z tytułu umowy zlecenie podlega potrąceniu w całości. Wynagrodzenie z umowy o pracę podlega natomiast potrąceniu w granicach określanych przez Kodeks pracy.

Warto jeszcze zauważyć, że jeśli umowa cywilnoprawna nie ma charakteru stałego, to ochronie podlega wyłącznie kwota niezbędna pracownikowi oraz jego rodzinie do utrzymania na okres dwóch tygodni. Jaka jest ta niezbędna kwota, wolna od potraceń, ustala komornik na podstawie art. 829 pkt 5 Kodeksu postępowania cywilnego:
„Nie podlegają egzekucji: 5) u dłużnika pobierającego periodyczną stałą płacę – pieniądze w kwocie, która odpowiada niepodlegającej egzekucji części płacy za czas do najbliższego terminu wypłaty, a u dłużnika nieotrzymującego stałej płacy – pieniądze niezbędne dla niego i jego rodziny na utrzymanie przez dwa tygodnie;”.

Istotne, że w sytuacji, gdy zachodzą przeszkody uniemożliwiające potrącenie z wynagrodzenia z tytułu umowy cywilnoprawnej w pełnej wysokości ustalonej przez komornika, należy go o tym niezwłocznie zawiadomić.
Pracodawca na podstawie umowy zlecenie zatrudniał zleceniobiorcę. Umowa ta nie była stała, miała więc charakter jednorazowy. Pracodawca otrzymał od komornika zawiadomienie o zajęciu wynagrodzenia.
Komornik może zająć wynagrodzenie w całości, jednak może on także dokonać wyłączenia z zajęcia części tego wynagrodzenia. Konieczne jest wtedy wysłanie pisma do komornika, który ustala kwotę niezbędną pracownikowi oraz jego rodzinie do utrzymania na okres dwóch tygodni.

Źródło informacji: Infor.pl