Ustalenie ojcostwa – jak to zrobić?

W polskim prawie rodzinnym szczegółowo uregulowano kwestie ustalania ojcostwa, choć zagadnienia dotyczące macierzyństwa nie są tak dokładnie opisane. Z założenia, macierzyństwo jest jasne — matką jest ta kobieta, która dziecko urodziła, chyba że zajdą niecodzienne okoliczności, takie jak np. zamiana dzieci w szpitalu. Z kolei ojcostwo może być niepewne i czasem wymaga wyjaśnienia. Jak zatem wygląda ustalenie ojcostwa zgodnie z polskim prawem?

Jakie są więc metody ustalenia ojcostwa?

Są trzy główne metody:

1. domniemanie ojcostwa,
2. dobrowolne uznanie przez ojca,
3. orzeczenie sądowe o ojcostwie.

Domniemanie ojcostwa, czyli co?

Domniemanie opiera się na przesłance, że mąż matki jest ojcem dziecka, jeśli dziecko urodziło się podczas trwania małżeństwa lub w ciągu 300 dni po jego zakończeniu, lub anulowaniu. W takich sytuacjach ojcostwo jest przyjmowane automatycznie, bez potrzeby dodatkowych działań prawnych. Jednakże istnieje możliwość obalenia tego domniemania przez sąd.

Uznanie ojcostwa, czyli dobrowolne uznanie dziecka

Jeśli domniemanie ojcostwa nie ma zastosowania, mężczyzna może dobrowolnie uznać dziecko. Uznanie ojcostwa zachodzi, gdy mężczyzna, będący biologicznym ojcem, deklaruje, że jest ojcem dziecka. Z kolei matka musi potwierdzić tę deklarację, robiąc to równocześnie lub w terminie do trzech miesięcy od momentu złożenia przez mężczyznę takiego oświadczenia, zgadzając się, że jest on ojcem dziecka.

Uznanie ojcostwa przez sąd

Kiedy nie ma miejsca na domniemanie ojcostwa lub uznanie dziecka przez mężczyznę, kwestię ojcostwa rozstrzyga sąd. To proces, który może być inicjowany przez zainteresowane strony, gdy inne metody ustalenia ojcostwa są niewykonalne lub nieadekwatne.