Zakaz konkurencji w umowie o pracę

W polskim systemie prawnym wyróżnić możemy dwa rodzaje umów o zakazie konkurencji:
1. umowa zawierana w czasie trwania stosunku pracy,
2. umowa obowiązująca po ustaniu zatrudnienia (klauzula konkurencyjna).

Świadczenie pracownika w umowie o zakazie konkurencji polega na powstrzymaniu się od prowadzenia działalności konkurencyjnej, jak również na nieświadczeniu pracy w ramach stosunku pracy lub na innej podstawie na rzecz podmiotu prowadzącego taką działalność.

W razie naruszenia przez pracownika zakazu konkurencji, musi się on liczyć z ewentualnymi konsekwencjami takiego postępowania. W orzecznictwie Sądu Najwyższego znany jest pogląd, zgodnie z którym „uchybia jedynie taka działalność pracownika, która jest przez niego rzeczywiście prowadzona, adresowana do tego samego kręgu odbiorców i która choćby częściowo pokrywa się z działalnością pracodawcy i realnie zagraża jego interesom.” (wyrok SN z dnia 12.09.2008 r., I PK 27/08, OSNP 2010/3–4, poz. 34).

Szkoda nieumyślna i szkoda umyślna

W sytuacji gdy szkoda zostanie wyrządza w sposób nieumyślny, pracownik naruszający zakaz konkurencji ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą, a zatem musi zapłacić pracodawcy odszkodowanie w wysokości trzykrotności wynagrodzenia. Często jednak ma miejsce sytuacja, w której nieuczciwemu pracownikowi będzie można przypisać winę umyślną w postaci co najmniej zamiaru ewentualnego, a wiąże się to wówczas dla niego z pełną odpowiedzialnością odszkodowawczą. Co więcej, jeżeli naruszenie przez pracownika umowy o zakazie konkurencji jest jednocześnie nieuczciwą konkurencją w rozumieniu ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, pracownik może ponosić przewidzianą w niej odpowiedzialność karną i cywilną.