Urlop ojcowski w 2023 r.

Przyjęło się, że po urodzeniu dziecka, w pierwszych miesiącach, bądź latach jego życia, to matka zostaje w domu z dzieckiem. Istnieje jednak także coś takiego jak urlop ojcowski. Co prawda, prawo do urlopu ojcowskiego jest wyłącznym i samodzielnym prawem ojca niezależnym od uprawnień matki dziecka i przysługuje także w sytuacji, gdy matka nie jest pracownicą nie i może korzystać z urlopów związanych z urodzeniem dziecka. Oprócz tego urlop ojcowski nie jest udzielany w ramach urlopu okolicznościowego w związku z narodzinami dziecka, a niewykorzystany przepada, ponieważ nie może zostać przeniesiony na matkę dziecka.

Urlop ojcowski w 2023 r.

Ojciec, będący pracownikiem, wychowujący dziecko ma prawo do urlopu ojcowskiego w wymiarze do 2 tygodni, nie dłużej jednak niż:

1) do ukończenia przez dziecko 24 miesiąca życia albo
2) do upływu 24 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie dziecka i nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez nie 10 roku życia.

W dniu 13 października 2022 r. Prezydent RP podpisał ustawę z dnia 7 października 2022 r. o zmianie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2022 r. poz. 2140), w związku wspomnianym powyżej pkt 2, otrzyma brzmienie:
„2) do upływu 24 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie dziecka i nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 14 roku życia”.
Zmiana wejdzie w życie 1 lutego 2023 r. Za zmianą ww. przepisu przemawiały unijne regulacje związane z tzw. dyrektywą work-life balance (nr 2019/1158).

Jakie pracownik ma przywileje po skorzystaniu z urlopu ojcowskiego?

Nie tylko matki będące pracownicami, ale także ojcowie, którzy są pracownikami, w trakcie urlopu ojcowskiego korzystają z szeregu różnych uprawnień, takich jak:

– ochrona trwałości stosunku pracy (zakaz wypowiedzenia lub rozwiązania stosunku pracy w okresie urlopu),
– możliwość przerwania urlopu w związku z hospitalizacją dziecka,
– ojcom przysługuje zasiłek macierzyński,
– obowiązek po stronie pracodawcy uwzględniania żądania przywrócenia pracownika do pracy, w przypadku, gdy ten odwołał się od wypowiedzenia stosunku pracy (nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem), chyba że jest to niemożliwe z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy,
– uprawnienia przysługujące pracownikowi w razie nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem, lub bez wypowiedzenia,
– prawo do wykorzystania bezpośrednio po urlopie ojcowskim całego przysługującego pracownikowi wymiaru (bieżącego oraz zaległego) urlopu wypoczynkowego,
– przesunięcia urlopu wypoczynkowego w razie skorzystania z urlopu ojcowskiego oraz wykorzystanie go w późniejszym terminie,
– metody obliczania okresu urlopu ojcowskiego, z zachowaniem reguły, że tydzień takiego urlopu to siedem dni kalendarzowych,
– obowiązek dopuszczenia pracownika-ojca po zakończeniu urlopu ojcowskiego do pracy na warunkach określonych w art. 183 z indeksem 2 KP.