Gdzie płacić PIT za zleceniobiorcę?
Zleceniodawca będący przedsiębiorcą, odprowadza zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT) jako płatnik, za zleceniobiorcę będącego podatnikiem. Pytanie – gdzie je odprowadza? Zasadniczo do urzędu skarbowego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania zleceniobiorcy, jednak nie zawsze. O takich właśnie wyjątkach w dzisiejszym wpisie.
Większość zleceniodawców, jak i nawet większość urzędów, wymaga od zleceniobiorcy wskazania swojego adresu zamieszkania, milczy natomiast w kwestii adresu zameldowania. Powszechnie wiadomo, że adres zamieszkania i zameldowania to dwie różne rzeczy. Wymaganie w większości przypadków samego adresu zamieszkania wykreowało dość popularny mit, że obowiązku meldunkowego już nie ma. Nic bardziej mylnego! Obowiązek ten wciąż istnieje, choć rzeczywiście od dłuższego czasu ustawodawca myśli o jego zniesieniu.
Dlaczego problem ten ma znaczenie przy odprowadzaniu zaliczek na PIT za zleceniobiorcę? Adres zamieszkania, a także adres zameldowania mają bowiem niemal kluczowe znaczenie w ustaleniu właściwości miejscowej urzędu skarbowego.
Najprostsza sytuacja to taka, kiedy zleceniobiorca ma taki sam adres zamieszkania i adres zameldowania – wówczas siłą rzeczy właściwy miejscowo będzie jeden, ten sam urząd skarbowy. To do niego należy odprowadzać zaliczki na PIT za zleceniobiorcę.
Komplikacje pojawiają się wtedy, gdy adres zamieszkania i adres zameldowania zleceniobiorcy są różne. O ile tę rozbieżność można zgłosić do urzędu skarbowego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania (wówczas to do niego będzie należało odprowadzać zaliczki na PIT), to w praktyce mało kto dokonuje takiego zgłoszenia.
Przyczyna jest dość prosta – w ogromnej liczbie przypadków (choćby wśród studentów), różnica między adresem zameldowania a adresem zamieszkania wynika z wyprowadzenia się z domu rodzinnego i zawarcia umowy najmu. Taka umowa najmu winna zostać przez wynajmującego zgłoszona m.in. do urzędu skarbowego właściwego ze względu na miejsce położenia wynajmowanej nieruchomości. Dzieje się tak jednak raczej rzadko, stąd urząd skarbowy nie wie, czy i kto zamieszkuje w danej nieruchomości na podstawie umowy najmu. Tym samym nie wie, czy właśnie tutaj powinny być odprowadzane zaliczki na PIT.
Jeszcze większy, a przy okazji dość częsty problem rodzi się wtedy, gdy taki zleceniobiorca niezgłoszony do urzędu skarbowego ze względu na nowe miejsce zamieszkania (a więc zgłoszony np. do urzędu skarbowego miejsca zameldowania), podaje zleceniodawcy właśnie nowy adres zamieszkania, a nie adres zameldowania.
Wówczas zleceniodawca opłaca zaliczki na PIT do urzędu skarbowego ze względu na miejsce zamieszkania zleceniobiorcy, gdzie jednak ten nie został zgłoszony. Na szczęście urzędy skarbowe nie przechodzą z miejsca do piętnowania takich nieścisłości, a starają się je wyjaśnić – tak samodzielnie, jak i z pomocą zleceniodawcy jako płatnika zaliczek PIT.
Skoro już urzędowi skarbowemu miejsca zamieszkania uda się ustalić, że zleceniodawca odprowadza zaliczki na PIT zleceniobiorcy, bo dysponuje wyłącznie jego niezgłoszonym adresem zamieszkania, a także ustali faktyczną właściwość miejscową urzędu skarbowego (np. ze względu na adres zameldowania), sytuacja wydaje się prosta.
Zleceniodawca zamiast do urzędu skarbowego miejsca zamieszkania winien kolejne składki opłacać do urzędu skarbowego miejsca zameldowania i już. Otóż nie do końca… Takie rozwiązanie sprawdzi się, gdy urząd skarbowy miejsca zameldowania zleceniobiorcy znajduje się w tym samym mieście, co urząd skarbowy siedziby zleceniodawcy. Urzędy skarbowe sugerują, by w przypadku różnych miejscowości, także zaliczki na PIT zleceniobiorcy odprowadzać do urzędu skarbowego właściwego ze względu na siedzibę zleceniodawcy (a więc zleceniodawca odprowadza tam zaliczki na PIT za siebie i za zleceniobiorcę zameldowanego w innym mieście).
Podsumowując w punktach:
- adres zameldowania = adres zamieszkania – jeden urząd skarbowy
- adres zameldowania =/= adres zamieszkania:
- w tym samym mieście co siedziba zleceniodawcy:
- jeśli adres zamieszkania zgłoszony – urząd skarbowy miejsca zamieszkania
- jeśli adres zamieszkania niezgłoszony – urząd skarbowy miejsca zameldowania
- w innym samym mieście niż siedziba zleceniodawcy:
- jeśli adres zamieszkania zgłoszony – urząd skarbowy miejsca zamieszkania
- jeśli adres zamieszkania niezgłoszony – urząd skarbowy siedziby zleceniodawcy
- w tym samym mieście co siedziba zleceniodawcy:
Opracował: Patryk Szulc
Źródło: Inf. własna