Nowelizacja Kodeksu Pracy w 2024 r.
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej pod kierownictwem Agnieszki Dziemianowicz-Bąk wprowadza znaczące zmiany w Kodeksie Pracy, mające na celu lepszą ochronę pracowników przed substancjami rakotwórczymi, mutagennymi oraz reprotoksycznymi. Nowelizacja jest wynikiem konieczności dostosowania polskiego prawa do przepisów Unii Europejskiej, a dokładniej do Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/431.
Cel zmian
Zmiany wprowadzone w Kodeksie Pracy dotyczą artykułu 222, który reguluje kwestie ochrony pracowników przed substancjami chemicznymi o działaniu rakotwórczym i mutagennym. Nowelizacja rozszerza katalog substancji, uwzględniając również te o działaniu reprotoksycznym, czyli wpływającym negatywnie na rozrodczość kobiet i mężczyzn.
Nowe obowiązki pracodawców
Substytucja substancji
Zgodnie z nowelizowanym artykułem 222, pracodawcy będą zobowiązani do zastępowania substancji rakotwórczych, mutagennych i reprotoksycznych mniej szkodliwymi odpowiednikami. Jeśli substytucja nie jest możliwa, pracodawcy muszą zastosować inne środki ograniczające narażenie pracowników, wykorzystując najnowsze osiągnięcia nauki i techniki.
Rejestracja prac i pracowników
Pracodawcy będą musieli prowadzić szczegółowe rejestry dotyczące prac, które wiążą się z narażeniem na substancje niebezpieczne. Ponadto będą zobowiązani do rejestrowania pracowników zatrudnionych przy takich pracach. Minister Zdrowia, w porozumieniu z Ministrem Pracy, określi szczegółowe zasady prowadzenia tych rejestrów, w tym wzory dokumentów oraz sposób ich przechowywania i przekazywania odpowiednim organom.
Monitorowanie stanu zdrowia pracowników
Nowe przepisy wprowadzają również obowiązek monitorowania stanu zdrowia pracowników narażonych na substancje rakotwórcze, mutagenne i reprotoksyczne. Pracodawcy będą musieli regularnie badać pracowników i dokumentować wyniki tych badań, aby w razie potrzeby móc podjąć odpowiednie środki zapobiegawcze.
Substancje reprotoksyczne — nowy element w Kodeksie Pracy
Substancje reprotoksyczne, takie jak toluen, styren, etoksyetanol, nitrobenzen, tlenek węgla, bisfenol A, estry kwasu ftalowego, i metale, zostały dodane do katalogu substancji niebezpiecznych. Mają one poważny wpływ na zdrowie reprodukcyjne pracowników, dlatego ich kontrola i ograniczenie narażenia stały się priorytetem.
Kiedy wejdą w życie nowe przepisy?
Proponuje się, aby nowe przepisy weszły w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia ustawy. Przepisy wykonawcze wydane na podstawie dotychczasowego artykułu 222 § 3 Kodeksu Pracy zachowają moc przez 30 dni od dnia wejścia w życie nowelizacji, co pozwoli na płynne przejście do nowych regulacji.